Dị ứng đạm sữa bò (CMPA)

Quản lý

Xây dựng khả năng dung nạp đường miệng

Sự dung nạp đường miệng là gì?

Dung nạp đường miệng là trạng thái không đáp ứng miễn dịch tại chỗ và toàn thân, được tạo ra bởi việc tiêu thụ các kháng nguyên vô hại, chẳng hạn như protein trong thực phẩm.
Đây là trạng thái cân bằng miễn dịch, khi các tế bào T điều tiết ngăn ngừa các phản ứng quá mẫn nguy hiểm đối với các kháng nguyên vô hại.¹

Mục tiêu cuối cùng của việc quản lý dị ứng sau khi triệu chứng giảm là đạt được sự dung nạp đường miệng.^2,3

Trung bình, hầu hết trẻ sơ sinh mắc dị ứng đạm sữa bò (CMPA) sẽ đạt được sự dung nạp đường miệng tự nhiên khi lớn lên. Mặc dù có rất ít thông tin về các yếu tố lâm sàng hay xét nghiệm có thể dự đoán sự phát triển khả năng dung nạp đối với sữa bò, trẻ bị dị ứng không qua trung gian IgE được chứng minh là phát triển khả năng dung nạp sớm hơn so với trẻ dị ứng qua trung gian IgE. Trẻ mắc dị ứng qua trung gian IgE thường vượt qua tình trạng này khi được 3-5 tuổi, trong khi trẻ em mắc dị ứng không qua trung gian IgE vượt qua ở độ tuổi 1-2.^2,4

Thời gian đạt được sự dung nạp đường miệng càng nhanh thì thời gian sống thoải mái mà không bị ảnh hưởng bởi CMPA càng sớm⁵

Quần thể vi sinh (Microbiota) và Hệ gene vi sinh (Microbiome)

Hệ gene vi sinh (Microbiome)

Các nghiên cứu về cấu trúc và chức năng của hệ vi sinh cho thấy chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ vi sinh đường ruột và tình trạng sức khỏe con người. Hệ vi sinh bị mất cân bằng có thể dẫn đến các trạng thái bệnh lý khác nhau, bao gồm viêm mạn tính, tự miễn dịch và rối loạn thần kinh.⁵

Quần thể vi sinh vật (Microbiota) là gì?

Quần thể vi sinh vật (microbiota) là cộng đồng vi sinh vật trong cơ thể con người, đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và bệnh tật.5 Đây là một cộng đồng phức tạp và linh động, đặc thù cho mỗi người.⁶

Hệ gene vi sinh (Microbiome) là gì?

Gồm vi sinh vật, hệ gene của chúng và các điều kiện môi trường sống xung quanh chúng.⁵ Nhiều yếu tố được cho là có vai trò ảnh hưởng lớn trong việc định hình tính đa dạng và số lượng hệ vi sinh vật đường ruột ở trẻ sơ sinh trong suốt cuộc đời.^6,7

Hình 1: Hệ vi sinh ở mẹ trong thai kỳ và trẻ nhỏ giai đoạn đầu đời⁷

Điều chỉnh theo Aagaard K,. et al. EMBO Rep. 2016; Dec;17(12):1679-1684

Lợi khuẩn (Probiotics) và hệ gene vi sinh vật^8-10

Có ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy một số chủng probiotic cụ thể có thể có lợi trong việc định hình hệ vi sinh vật đường ruột và có thể đóng vai trò điều chỉnh hệ thống miễn dịch ở trẻ bị dị ứng.^8,9

Không phải tất cả các probiotic đều giống nhau và cần thận trọng khi chọn một probiotic vì lợi ích lâm sàng phụ thuộc vào tính đặc hiệu của chủng và phải được nghiên cứu khoa học để chứng minh hiệu quả lâm sàng.¹⁰

Chủng là quan trọng: Cùng loài, nhưng các "chủng" khác nhau; Không phải tất cả các chủng của cùng một loài đều giống nhau.⁹
Đặc tính phụ thuộc vào chủng: Mục đích dùng khác nhau, hiệu suất khác nhau.⁹

Probiotic đã được đề xuất làm biện pháp phòng ngừa và điều trị, nhằm khôi phục thành phần và chức năng khỏe mạnh của hệ vi sinh vật đường ruột.¹⁰

Chủng probiotic cụ thể như Lactobacillus rhamnosus GG (LGG), có khả năng thay đổi hệ vi sinh vật theo cách giúp phát triển khả năng dung nạp miễn dịch với các kháng nguyên trong thực phẩm, điều này đã được chứng minh lâm sàng ở trẻ sơ sinh bị dị ứng đạm sữa bò.⁹ Các nghiên cứu cho thấy một công thức casein thủy phân cao toàn phần với LGG^® giúp trẻ trở lại dùng sữa tái dung nạp sữa bò nhanh hơn so với các công thức khác^‡, với khoảng 80% trẻ sơ sinh trở lại dùng sữa bò sau 12 tháng sử dụng.^11,12

Hướng dẫn dung nạp qua đường miệng
chủ động - Thang sữa iMAP¹³

Ý nghĩa của thang này là việc nhận ra rằng sữa bò càng được nấu/nướng chín kỹ thì thường càng ít gây dị ứng vì cấu trúc protein đã bị thay đổi.

Thang 6 bậc bắt đầu với một dạng protein sữa được nấu/nướng rất kỹ và sau đó các bậc tiếp theo cung cấp các ví dụ về các sản phẩm từ protein sữa được nấu/nướng ít kỹ hơn.

Nếu thực phẩm ở bất kỳ bậc nào của thang được dung nạp, trẻ nên tiếp tục tiêu thụ loại thực phẩm này (cũng như tất cả các loại thực phẩm ở các bậc trước) và sau đó thử loại thực phẩm ở bậc tiếp theo. Nếu trẻ không dung nạp thực phẩm ở một bậc nào đó, chỉ cần quay lại bậc trước và đợi để thử lại bậc tiếp theo.

Thang iMAP cung cấp hướng dẫn và gợi ý cả các lựa chọn thực phẩm bán sẵn hoặc tự làm tại nhà.

Trẻ sơ sinh bị dị ứng không qua trung gian IgE mức độ nhẹ đến trung bình được xem là an toàn để áp dụng thang iMap.

Lưu ý: MAP chỉ dành cho trẻ em được điều trị quản lý dị ứng protein sữa bò không qua trung gian IgE mức độ nhẹ đến trung bình.

Thông tin thêm

Thông tin thêm về chẩn đoán và quản lý dị ứng đạm sữa bò (CMPA) có thể được tìm thấy trong các hướng dẫn sau:

Hướng dẫn từ Hội Nhi Khoa Việt Nam

Guideline dị ứng đạm sữa bò 2025

Hướng dẫn lâm sàng cho chăm sóc ban đầu

Hướng dẫn lâm sàng cho chăm sóc thứ cấp

Tài liệu tham khảo

Pabst O and Mowatt. AM. Mucosal Immunol 2012;5(3):232–239
Schoemaker AA, et al. Allergy. 2015;70(8):963-972
Du Toit G, et al. Arch Dis Child Educ Pract. Ed 2010;95:134-144
Skripak JM, et al. J Allergy Clin Immunol. 2007;120(5):1172-1177
Cummings AJ et al. Allergy.  2010;65(8):933−945
Hemarajata P, Therap Adv Gastroenterol.(2013);6(1): 39–51
Aagaard K. et al. EMBO Rep. 2016 Dec;17(12):1679-1684
Baldassarre ME et al. J Pediatr. 2010;156:397–401
Cosenza L, et al, Benef Microbes.  2015; 6(2):225–232
Canani RB, et al. Nutrients. 2013;5(3):651–662
Canani RB, Nocerino R, et al. J Allergy Clin Immunol 2012;129:580–582
Canani RB, et al. J Pediatr. 2013;163(3):771–777
The Milk Allergy in Primary Care (MAP) Guideline 2019. Available at: https://gpifn.org.uk/imap/ (accessed June 2020)

^‡So với công thức casein thủy phân toàn phần (eHCF) không chứa LGG®, công thức Whey thủy phân toàn phần, công thức từ đạm đậu nành, công thức thủy phân từ gạo và công thức gốc axit amin

Lợi ích của lợi khuẩn LGG^®

Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) đã được chứng minh là có khả năng thay đổi hệ vi sinh và mang lại lợi ích lâm sàng vượt xa việc chỉ đơn thuần giảm triệu chứng dị ứng đạm sữa bò.

CHÚ Ý: Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Chế độ dinh dưỡng tốt cho bà mẹ rất quan trọng đối với việc chuẩn bị và duy trì quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Khi sử dụng sữa công thức cho trẻ sơ sinh, mẹ nên nhận thức được các tác động về mặt tài chính và xã hội của việc cho trẻ bú sữa công thức, khó khăn trong việc đảo ngược quyết định khi đã không cho trẻ bú sữa mẹ và cần phải lưu ý để tránh tình trạng giảm tiết sữa do bú sữa mẹ một phần. Khi sử dụng sữa công thức, sức khỏe của bé sẽ phụ thuộc vào việc tuân thủ cẩn thận hướng dẫn của nhà sản xuất trên nhãn về pha chế, pha loãng, sử dụng và bảo quản. Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu cho trẻ bú sữa công thức. Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Trang chủ CMPA Chẩn đoán

Quản lý eHCF + LGG^®

Chính sách bảo mật Chính sách Cookie